Четверг, 18 мая 2023 16:12

Мордвалар

ТЕЛ.
Мордвалар эрзя һәм мукшы телләрендә сөйләшә. Галимнәр фикеренчә, аерым мордва теле юк та. Эрзя һәм мукшы телләре бер-берсенә охшаган булса да, шактый аерыла. Әйтик, «болыт» сүзе эрзя телендә – «пель», ә мукшыча – «туця». «Кизэ» сүзе исә эрзяларда – җәйне, ә мукшыларда елны аңлата.

МИЛЛИ РИЗЫКЛАР.
Эрзя ашы, крахмаллы токмач ашы, баланда, овтонь лапат («аю тәпие»), манный ярмасыннан белен, поза.

КИЕМ.
Ир-атларда – күлмәк, ыштан, билбау, чабата.
Хатын-кызларда – цилиндр рәвешендәге эшләпә, күлмәк, ыштан, алъяпкыч, чабата.

Алар үзләрен «эрзя» яки «мукшы» дип атап йөртә. Фин-угор халыкларыннан саналган мордвалар әнә шулай ике төркемгә бүленә. Һәркайсының үз теле, үз гореф-гадәтләре...

Алар – милләт горурлыгы. Надежда Кадышева, Алексей Маресьев, Олег Маскаев, Наталья Водянова, Василий Шукшин, Светлана Хоркина, Михаил Девятаев һәм башка танылган шәхесләр.

ХАЛЫК САНЫ.
Дөньяда – 800 мең тирәсе, Россиядә – 740 меңнән артык, Татарстанда –
19 мең чамасы.

МИЛЛИ БӘЙРӘМ.
Мордва халкының иң танылган милли бәйрәме – Балтай. Аның килеп чыгышын Балтай исемле дәрвиш бабай белән бәйлиләр. Имеш, бервакыт ул балаларның күңелен ачмакчы булган. Моның өчен, үзен өрәңге яфраклары белән бизәп, урман хуҗасы – аю рәвешендә бөтен авыл буйлап йөреп чыккан. Бәйрәмдә әле дә бер «аю гаиләсе» билгеләнә. Әти, әни һәм бала «аю», агач ботаклары белән капланып, һәр өйгә шатлык теләп чыга.

Дусларың белән бүлеш

 

 

Журналның иң беренче санын күрәсең киләме?




Сетевое издание «Салават купере»
© 2014-2023 Филиал АО «Татмедиа» «Редакция журнала «Салават купере»
Свидетельство о регистрации СМИ ЭЛ № ФС77-59902,
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций (Роскомнадзор) от 17.11.2014 г.
Настоящий ресурс может содержать материалы 0+.
Вся информация, размещенная на данном веб-сайте, предназначена только
для персонального пользования и не подлежит дальнейшему воспроизведению и/или распространению
в какой-либо форме, иначе как с письменного разрешения редакции журнала «Салават купере».
При цитировании гиперссылка обязательна.
Адрес редакции: 420066, Российская Федерация, Республика Татарстан, Казань, ул. Декабристов, 2
Телефон: +7 (843) 222-05-46 (1646).
Электронная почта: salavatkupere@mail.ru, salavat-kupere.dir@tatmedia.com.
Учредитель СМИ: АО «ТАТМЕДИА»
Руководитель филиала: Хуснутдинов Зиннур Зиятдинович
Главный редактор: Файзуллина З.З.
Политика о персональных данных в АО "ТАТМЕДИА"
Антикоррупционная политика АО "ТАТМЕДИА""

Сайт разработан в IT департаменте АО Татмедиа»